Göz yaralanması nədir?
Göz yaralanmaları arasında deşilmələr, yanıqlar və xətlər yer alır. Bunlar travmatik qəzalardan, kimyəvi maddələrə məruz qalmaqdan və ya gözə yad cismin qaçmasından qaynaqlana bilər.
Göz.az xəbər verir ki, bir göz yaralanması gözə zərər verərək göz ağrısına və keçici və ya qalıcı ola bilən görmə itkisinə səbəb ola bilər. Göz yaralanması varsa dərhal oftalmoloqa müraciət edilməlidir. Bəzi göz yaralanmaları evdə sağala bilərkən təcili müalicə gərəkdirir.
Çox qarşılaşılan göz yaralanması növləri nələrdir?
Yayılmış göz yaralanması növləri bunlardır:
Göyərmiş göz: göz və ətrafındakı toxumalara gələn bir zərbə göyərməyə səbəb olur. Göyərmiş bir göz adətən gözün ətrafındakı toxumalara təsir göstərər. Gözün ətrafındakı sahə şişəcək və qara, mavi, bənövşəyi tonlarda rəng dəyişdirəcəkdir. Göyərmə özlüyündən sağala bilər, ancaq bir mütəxəssis daha ciddi bir göz yaralanması ehtimalını diqqətə ala bilər.
Göz yanıqları: Kimyəvi maddələrə, radiasiyaya və ya həddindən çox istiyə məruz qalmaq gözün səthini yandıra bilər. Ultrabənövşəyi şüalanmaya da məruz qalmaq gözdə qalıcı zədələnməyə səbəb ola bilər.
Göz xətləri: Kornea yeyilməsi, irisin önündə gözün səthindəki şəffaf olan korneadakı bir xətdir. Makiyaj alətləri, pişik cırmaqları və s. faktorlar korneayı cıza bilər.
Panetran yaralanmalar: Kəskin bir cism gözü deşildiyində və ya yüksək sürətli mərmi gözə girdiyində deşici yaralanma meydana gəlir. Kəskin alətlər, tüfənglər, paintball silahları deşici yaralanmalara səbəb ola bilər.
Ciddi göz yaralanmasının əlamət və simptomları nələrdir?
Göz yaralanmasının necə göründüyünə və ya necə hiss etdirdiyinə baxaraq nə qədər ciddi olduğunu söyləmək çətindir. Gözün divarına girib-girmədiyi bilinməyə bilər. Gözə keçici olaraq girən kiçik cızıqların və ya qum parçalarının ciddi olma ehtimalı daha aşağıdır. Ancaq bütün göz yaralanmaları ciddi ola bilər. Şübhəyə düşüldüyündə ən yaxşısı sağlamlıq mütəxəssisinin gözə baxmasını təmin edə bilər.
Aşağıdakı simptomlara diqqət edilməlidir:
Ağrı və şişlik: Keçməyən qabarıq göz ağrısı varsa vəziyyət daha ciddi ola bilər. Şişmə, toxumaların zərər gördüyünün və bərpa müddətinin başladığının başqa işarətidir. Gözün ətrafında və ya gözün bəyaz qismində şişlik ola bilər.
Göz qanaxması: Gözün fərqli nahiyələrində meydana gələ bilər. Subkonkonktivar qanaxma, gözün səthində, konyuktivit və sklera arasındakı qanaxmadır.
Qan həmçinin kornea və iris arasında da toplana bilər. Buna hifema deyilir. Gözün arxasındakı qanaxma retinaya təsir göstərə bilər.
Görmə dəyişiklikləri: Bir yaralanma görməyə bir neçə dəqiqədən daha uzun təsir göstərirsə diqqətli olunmalıdır. Uçuşan qara nöqtələr və ya işıq parlamaları ya da görüşün bir qismini əhatə edən bir kölə görməyə başlana bilər. Bulanıq görmə və ya cüt görmə ola bilər. Uşaqlar görmə problemi yaşayıb yaşamadıqlarını söyləməyə bilər, ancaq bir göz yaralanması yaşadıqdan sonra daha yavaş və az hərəkət etdiklərində də fərq edilə bilər.
Gözün görünüşündəki dəyişikliklər: Yaralı gözün digər gözdən fərqli görünüb-görünmədiyinə diqqət edilməlidir.
Yad cismlər: Gözə bir şey girdiyi bilinirsə və çıxmadısa, onu çıxarmaq üçün həkimə ehtiyac olacaqdır.
Gözün içində yad cismin qalma hissi – Yad cism çıxarılsa da qalmış hissi verə bilər.
Göz yaralanmalarının geniş yayılmış səbəbləri nələrdir?
İdmanla məşğul olarkən baş verən yaralanmalar
İş qəzaları
Ev və bağça işləri
Düşmələr
Oyuncaqlar və əyləncə: Uçan oyuncaqlar göz yaralanmalarının geniş səbəblərindəndir.
Şiddət: Ailədaxili şiddət, hücum və mübahisələr göyərmiş gözlərə və digər yaralanmalara yol aça bilər.
Yaralanmalar zamanı nə edilə bilər?
Soyuq kompres – Gözün üzərinə əski ilə bağlı bur torbasını yüngülcə yerləşdirmək
Göz damlaları – Həkim gözün sağalmasına kömək olmaq üçün göz damlası reseptə yazıla bilər.
Ağrıkəsici – Həkim göstərii ilə istifadə edilə bilər.
GOZ.AZ